कोशी प्रदेशको उदयपुर जिल्लाको ताप्ली गाउँपालिका विकट क्षेत्रमा रहेको पालिका हो । सो ताप्ली गाउँपालिकामा अहिले ढुंगराज विश्वकर्मा पालिका अध्यक्ष छन् । ताप्ली गाउँपालिकाको समग्र विकासमा दौडिरहेका पालिका अध्यक्ष विश्वकर्मासँग नामी साप्ताहिकका लागि विदुर कटुवालले गरेको कुराकानी प्रस्तुत छ।
ताप्ली गाउँपालिकाको अध्यक्षमा निर्वाचित भएर गर्नुभएका मुख्य मुख्य कामहरु के के हुन् ?
ताप्लीमा पहिलो काम विद्युत विस्तारको भएको छ । म निर्वाचित भएर आउँदा ताप्लीमा राष्ट्रिय प्रशारणको विद्युत लाईन जोडिएको थिएन। अहिले ताप्लीमा कुल प्रतिशतमा ९८ प्रतिशत घरमा विजुली बलेको छ । दुई प्रतिशत घरधुरीमा मात्र बाँकी छ। ति घरधुरीमा विजुली बाल्ने काम निरन्तर जारी छ। यसैगरी कोशी करिडोर अन्र्तगत घुर्मी, कुमालटार कुनाइघाट सडक जोडिने क्रममा छ । यो लामो समयसम्म रोकिएको थियो। घुर्मी चतरा जोड्ने राष्ट्रिय योजना हो । तर, बीचमै रोकिएर अलपत्र परेको सडकलाई ताप्लीको कुमालटारसम्म भएपनि जोड्ने तयारी अन्तिम चरणमा पुगेको छ। आउने वर्ष कुमालटारबाट भएपनि घुर्मी हुँदै काठमाडौंसँग सिधा सम्पर्क गर्ने धुले सडक सम्पन्न हुन्छ।
पालिकाको विद्यार्थी र शिक्षाकाे स्तराेउन्नति ?
शिक्षा क्षेत्रमा पनि धेरै काम भएका छन् । विशेष गरेर शिक्षामा गुणस्तर ल्याउनको लागि विद्यालयका दरबन्दी मिलान, विद्यालयका कक्षा घटुवा, विद्यालय समायोजन, विद्यालयमा विशेष विषयहरुमा अतिरिक्त निशुल्क कक्षा सञ्चालन गरेका छन् । आवश्यकता अनुसार आवाससहितको कक्षा पनि सञ्चालन गरेका छौँ । त्यसमा परिमाण पनि राम्रो नै आएका छन् । विद्यालयमा आवश्यकता अनुसार पूर्वाधारमा निर्माण गरेका छौँ। शिक्षक सम्मेलन सम्पन्न गरेका छौँ । जसले २१ बुँदे घोषणा पत्र जारी गरेका छौँ । जुन घोषणा पत्र कार्यान्वयनमा जोड दिइरहेका छौँ । विद्यालयका प्रधानाध्यापकको कार्यअवधि तीन वर्षे बनाउने काम पनि अघि बढेको छ । जसमा कार्यविधि बनाएर अघि बढ्ने छौँ । प्राविधिक विषय पढ्ने ताप्लीका विद्यार्थीलाई वार्षिक रुपमा छात्रबृत्ति पनि उपलब्ध गराउँदै आएका छौँ । बुहारी छात्रबृत्तिको पनि व्यवस्था गरेका छौँ । ताप्लीमा सिमान्तकृत रहेका समुदाय माझी, पहरी लगायका समुदायका छोराछोरीलाई शिक्षाको पहुँचमा पुर्याउन कार्यक्रमहरु ल्याएका छौँ । शिक्षक तथा लोकसेवा तयारी कक्षा सञ्चालन गर्ने अभियान चलाएका छौँ।
ताप्ली गाउँपालिकाकाे सडकका बिषयमा ?
ताप्ली गाउँपालिका सडक हिउँद वर्खै चल्ने बनाउने गरी काम भइरहेका छन् । बाह्रै महिना बाह्रै काल चल्नुपर्छ। बेतेनी-मार्झखर्क सडक, नुनथला-रुपाटार–ठानागाउँ सडक, रुपाटार–इनामे, कटहरे–लेखगाउँ सडक मुख्य सडक हुन् । यही सडक बाह्रै महिना बाह्रैकाल चल्नु पर्छ। ताप्ली गाउँपालिकाका पाँचवटै वडाका वस्ती र गाउँमा धुले सडक पुगेका छन् ।
स्वास्थ्य क्षेत्रमा भएको मुख्य काम के हो ?
स्वास्थ्यमा पाँच वेडको अस्पताल निर्माण गरेका छौँ । यसमा विशेषज्ञसहितको सेवा दिने काममा हामी लागि परेका छौँ। प्रत्येक वडाहरुमा स्वास्थ्य चौकी छन् । ति स्वास्थ्य चौकीमा वर्थिङ सेन्टर सञ्चालनमा ल्याएका छौँ । स्वास्थ्य सेवालाई व्यवस्थित रुपमा अघि बढाइएको छ। ताप्लीले आफूसँग भएका स्रोत साधनको प्रयोग गरेर जनतामा राहत प्रदान गर्ने काम भएको छ ।
कृषिमा नि ?
कृषिमा पनि हुनुपर्ने र गर्नु पर्ने काम भएका छन् । अहिले ताप्लीमा कृषिमा दिइने अनुदान रोकिएको छ। अनुदानबाट परिणाम नदिएपछि त्यसलाई परिमार्जन गरेर उत्पादनको आधारमा प्रोत्साहन दिने कार्यक्रम ल्याएका छौँ । जो कृषकले उत्पादन गर्नु हुन्छ। त्यसको उत्पादनको आधार प्रोत्साहन स्वरुप अनुदान दिन थालेका छौँ । अनुदान पनि उत्पादन मुख्य बनाएका छौँ । यो प्रभावकारी पनि बनेको छ। जसमा कृषिमा यान्त्रिकीकरण पनि जारी छ। अर्को कुरा, कृषि एम्बुलेन्सको व्यवस्थापन गरेका छौँ । जसमा दुई वटा सञ्चालनमा छन्। पालिकामा सार्वजनिक यातायातको लागि एउटा बोलेरो व्यवस्थापन गरेर घुम्ती रुपमा सञ्चालन गरिरहेका छौँ । ताप्ली दुग्ध उत्पादनमा अत्याधिक हुने ठाउँ हो । यसको लागि दुग्ध सहकारी सञ्चालनमा ल्याउने तयारीमा छौँ। हामीले कृषिबाट जनतालाई कसरी प्रत्यक्ष लाभ पुर्याउन सकिन्छ । त्यही काममा जोड दिएका छौँ ।
अन्य काममा के के छन् ?
नीति तथा कार्यक्रममा नै हामीले जङकफुड प्रतिबन्ध लगाउने काम अघि बढाउने योजना ल्याएका छौँ। त्यसमा विभिन्न नाम गरेका कोकाकोला, डिउ, फ्यान्टा लगायतलाई रोक्ने र गाईभैँसीको दुधबाट बनेको मोही, दही प्रयोगमा ल्याउने योजनामा छौँ। कृषिमा विभिन्न कोणबाट ताप्लीलाई आत्मनिर्भरमुखी बनाउने काम भइरहेको छ । अहिलेसम्मको नतिजा हेर्दा परिमाणमुखी देखिन्छ। आलु, भटमास, दाल, फलफुल पनि ताप्लीबाट बाहिर गइरहेको छ । घुर्मी कुमालटार सडक बनेपछि ताप्लीको कृषिजन्य बस्तुको बजार काठमाडौं हुनेछ। अब हामी कृषि सम्मेलन गर्ने तयारीमा छौँ। त्यसबाट ठोस योजना बनाउने छौँ ।
पर्यटन क्षेत्रमा नि ?
पर्यटनमा हामीले विभिन्न उपायहरुमा केन्द्रित रहेर छलफल गरिरहेका छौँ । निर्वाचित भएर आजसम्म आउँदा विभिन्न कामहरु पनि गरेका छौँ। ताप्ली पोखरीलाई एउटा पर्यटकीय केन्द्रमा रुपमा हिजोभन्दा आज चिनाउने काम गरिरहेका छौँ ।
गर्नै पर्ने र बाँकी रहेका कामहरु के के होलान ?
ताप्लीमा आवसीय विद्यालयमा जोड दिनु पर्नेछ । समावेशी बजेट निर्माणमा जोड दिनुपर्छ । विभिन्न समुदायिक संस्कार संस्कृतिका पर्वहरु संरक्षणमा जोड दिनुपर्छ । अहिलेसम्म ति क्षेत्रमा काम त भएका छन् । तर, पर्याप्त भएका छैनन् । गर्नु पर्ने भएको छ। हाम्रा महत्वपूर्ण सडकहरु कालोपत्रे बनाउन पाए हुने थियो । सडकमा बेतेनी–माझखर्क सडक, नुनथला–रुपाटार–ठानागाउँ सडक, रुपाटार–इनामे, कटहरे-लेखगाउँ सडक मुख्य सडक हुन्। यही सडक बाह्रै महिना बाह्रैकाल चल्ने भएका छन् । कालोपत्रे गर्न पाए झनै राम्रो हुने थियो । मेरो पहल जारी छ। बेतेनी-नुनथला-रुपाटार सडक मात्र कालोपत्रे गर्न पाए झनै राम्रो हुने थियो । तर, म र हामी निरन्तर लागिरहेका छौँ ।
बालबालिका, महिला तथा विभिन्न प्रकारका विभेदका क्षेत्रमा कस्ता काम भएका छन् ?
पालिकाले बजेट नै विनियोजन गरेर सामाजिक क्षेत्रका कामहरु अघि बढाएको छ । पालिकालाई बालमैत्री पालिका बनाउँदै लगेका छौँ। महिला हिंसासम्बन्धी सचेतनामूलक कार्यक्रमहरु गरिरहेका छौँ । समाजिक क्षेत्रमा धेरै काम भएका छन्। गरिरहेका छौँ। पीछडिएका क्षेत्र, वर्ग, लिङ्ग, जातीय समस्याको दिगो समाधानमा हामी जुटेका छौँ ।
काम गर्दै जाँदा नीतिगत समस्या के के पाउनु भयो ?
स्थानीय, प्रदेश र संघीय सरकारमध्ये स्थानीय सरकार जनताको पहिलो सरकार हो । नजिकको सरकार हो। संघीयतामा गएपछि संघीय सरकारले बनाउनु पर्ने ऐन, कानुन नबनाउँदा समस्या छन् । शिक्षामा समस्या छ । कर्मचारीमा समस्या छ। संघीय ऐन निर्माण नहुँदा समस्या छ। केन्द्रीकृत शासन व्यवस्थाबाट आएका कर्मचारी, नेताहरु संघीय मानसिकतामा जान नसकेका हुन की जस्तो लागेको छ। त्यो स्थानीय, प्रदेश र संघीय सरकारका लागि बन्नु पर्ने ऐन कानुन नबन्दा यस्तो भएको हो । यसको असर स्थानीय सरकारमा परेको छ । संघ र प्रदेश सरकारको बजेट आउँछ। संघ प्रदेश सरकारबाटै सम्झौता हुने र काम हुने गरेका छन् । संघ र प्रदेश सरकारको काम पनि स्थानीय सरकारले गर्न पाउनु पर्ने हो। संघ र प्रदेश सरकारका योजनाहरु स्थानीय सरकारलाई दिनुपर्छ ।
तपाइँको कार्यकालमा ताप्लीको मुहार कस्तो हुन्छ ?
पूर्ण रुपमा परिवर्तन हुन्छ भन्न सकिँदैन । विकास आवश्यकता अनुसार हुँदै जानुपर्छ । मेरो कार्यकालमा ताप्लीका घर घरमा खानेपानी पुगेको हुनुपर्छ। विजुली बलेको हुन्छ । सडक बाह्रै महिना, बाह्रै काल चल्ने हुन्छन् । मेरो कार्यकालमा ताप्लीमा आधारभुत काम भएका हुन्छन्। अहिलेको ताप्लीको मुहारमा परिवर्तन आउने छ । आउने गरी काम भइरहेका छन् । तर, भौगोलिक विकटता अनुसार प्रदेश र संघीय सरकारले बजेट दिए धेरै राम्रो काम हुने थियो ।
नामी साप्ताहिक
